Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari, “Enkaz kaldırma yahut hasarlı binaların yıkımında çok ölçüde toz atmosfere dağılıyor. Enkaz çalışanları, birinci derecede bu tozlara maruz kalıyor. Tozların yayılması ile etraf ve halk sıhhati sorunu ortaya çıkıyor” dedi. Prof. Dr. Tevfik Özlü de “Enkaz kaldırma ya da depremzedeleri kurtarma sırasında ortaya çıkan inşaat tozunun solunması, kimi mantar enfeksiyonlarının akciğerde yerleşmesine neden olabilir. Kronik bronşit, KOAH, astım problemleri olanlar, olabildiğince tozlu ortamlardan uzak durmalı” diye konuştu.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, zelzele bölgesinde bulunanların inşaat tozuna bağlı olarak kısa yahut uzun vadede teneffüs yolu hastalıklarıyla karşılaşabileceğini, bölgede bulunanların kronik akciğer hastalıklarının tetiklenebileceğini belirtip, ikaz yaptı.
KALICI MANTAR ENFEKSİYONLARI MI?
Kronik akciğer rahatsızlığı bulunan şahısları inşaat tozunun zararlarına karşı uyaran Prof. Dr. Özlü, “Enkaz kaldırma ya da depremzedeleri kurtarma sırasında ortaya çıkan inşaat tozunun solunması birtakım mantar enfeksiyonlarının akciğerde yerleşmesine neden olabilir. Bilhassa kronik hastalığı olan, akciğer hastalığı olan şahıslarda bu daha ehemmiyet arz edebilir. O açıdan kronik bronşit, KOAH, astım ya da akciğer sertleşmesi üzere akciğer sıkıntıları olan bireylerin olabildiğince tozlu ortamlardan uzak durmalarını yahut olabildiğince uzaklaşmalarını tavsiye ederim. Zira soludukları tozlara bağlı olarak kalıcı mantar enfeksiyonları oluşabilir” dedi.
PNÖMOKONYOZ HASTALIĞI NEDİR
Enkaz bölgesinde inşaat tozuna maruz kalan sağlıklı bireylerin de dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Özlü, şunları söyledi:
“Sağlıklı şahısların de bu cins tozları solumaları bazen hassas şahıslarda astım atağı yahut tıkanmaya neden olabilir. Bunlar uzun vadede devam etmeyeceği için birkaç günlüğüne toza maruz kalmanın akciğerde çok kıymetli hasarlar yapmasını beklemiyoruz. Genelde bu tıp tozlara uzun mühlet tekrarlayan maruziyetler olduğu vakit bunlar akciğerde birikerek meslek hastalığı dediğimiz ‘pnömokonyoz’ dediğimiz birtakım hastalıklara neden olabilir. Onun dışında 3-5 gün bu tıp tozlu ortamlarda soluduğumuz tozları genelde bir müddet sonra akciğer temizler. Çok kalıcı, uzun periyodik hasar nedeni olmaz fakat yerde akciğer hastalığı varsa kimi mantar hastalıklarına neden olabilir. Bu şahısların kendini çok âlâ muhafazası lazım. Astım ya da KOAH ataklarına, alevlenmelere neden olabilir. Dikkatli olmak gerekiyor”
ASBEST UYARISI
Asbest Söküm Uzmanları Derneği (ASUD) Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari de zelzele bölgesinde çalışan grupların ziyanlı tozlara maruz kaldığına dikkat çekerek, tozların yayılmasıyla etraf ve halk sıhhati meselesinin ortaya çıktığını söyledi. Ensari, Türkiye’de asbest kullanımının 2010 yılında yasaklandığını belirterek, “Depremde yıkılan yeni yapılar olsa bile çoğunlukla eski yapılar var. Bu yapıların içerisinde asbest ve öteki tehlikeli unsurlar bulunuyor. Enkaz kaldırma yahut hasarlı binaların yıkımında çok ölçüde toz atmosfere dağılıyor. Bunu İzmir zelzelesinde yaşadık. Hasebiyle oradaki öncelikle operatörlerimiz, yıkım takımı, enkaz çalışanları birinci derecede bu tozlara maruz kalıyor. Toplum olarak yıkımları izleriz. Yıkımları izleyen vatandaşlarımız ve bu tozların yayılmasıyla etraf ve halk sıhhati sorunu ortaya çıkıyor. Bu tozların içerisinde asbest olabilir ancak asbest yoksa bile başka tehlikeli unsurlar var. Bunlar ortama yayılıyor ve hastalıklara yol açıyor” diye konuştu.
Öncelikli olarak enkaz çalışmalarında yer alan takımlara toz maskesi verilmesi gerektiğini belirten Ensari, şunlara dikkat çekti:
“Muhakkak toz maskesi takılmalı. Asbest liflerini solumazlar, maske onları korur. İmkanlar ölçüsünde halkımıza o maskelerden dağıtılmalı. Bölgede şebekeler arızalandı. Su sorunu var. Lakin yine imkanlar ölçüsünde sulama yapılmalı. Yeni yıkım yönetmeliği yürürlüğe girdi. Yıkımlarda toz bastırma dediğimiz bir makine kullanılıyor. Sis bulutu yapıyor ve havadaki tozlar sis bulutuna çarpıp, ağırlaşarak olduğu üzere yere iniyor, yayılmıyor. İzmir’de yapılan yıkımlarda toz bulutunun semte yayılmaması için sulama yapılması gerektiğini hatırlatıyoruz. Bölgede de şu an bunun yapılması gerekiyor. Sarsıntının akabinde tekrar bir felaketin oluşmasını önlememiz gerekiyor. Bunların maliyeti ucuz. Maske ve sulama konusu değerli. Ortama yayılan tozlar yüzde 100 önlenemez lakin orada çalışanlar ve halkın mağduriyeti en aza indirilmeli”
“FATURASI ÇOK AĞIR”
Yıkım ve enkaz kaldırıma süreçlerinin denetimsiz yapılması halinde gelecekte tedavisi mümkün olmayan hastalıkların oluşabileceğini söyleyen Ensari, kelamlarına şunları ekledi:
“1999 sarsıntısında arama kurtarma çalışmalarında bulunanlarda teneffüs yolu üzere birtakım kanserlere rastlanmıştır. Bu tedbir alınmazsa gelecekte gerek devletimize sıhhat faturası üzere gerekse de hastayı kaybetmek üzere ağır faturaları olur. En çok da çocuklar için endişeleniyoruz. Vatandaşlar yıkım yapılan yerlerden mümkünse diğer bölgeye geçsin. Çadırlar birinci basamak atlatıldıktan sonra yıkımların ortasından daha gerçek bir alana taşınmalı. Orası bir felaket bölgesidir. Beşerler birinci etapta şokta olabilir lakin artık enkaz kaldırma ve hasarlı yapıların yıkımı başlayacağı için kesinlikle maskeye dikkat etmeliler. Bölgeye yardım gönderilecekse kesinlikle maske koyalım. Sarsıntının şokunu atlattıktan sonra bilimin gösterdiği yolda ilerleyelim. Yoksa ülkemizi milyarlarca dolarlık halk sıhhati sorunu bekler. O yüzden tedbirimizi alalım.”
DHA
