Septik şok yahut sepsis (kan zehirlenmesi) tüm dünyada görülen fakat en az bilinen ve kalp krizinden daha fazla mevt oranına sahip bir hastalıktır. Birden fazla organın çalışmasını engelleyen, şoka neden olabilen ve bedenin enfeksiyona karşı verdiği bir tepkiler zinciridir.
Herhangi bir mikrop yahut kolay bir enfeksiyon sepsise neden olabiliyor. Uzmanlar efeksiyonla birlikte kolay bir ameliyat, trafik kazası, enfarktüsün dahi sepsise yol açabileceğini söylüyor.
Dünyada her 3 saniyede bir kişi sepsis nedeniyle hayatını kaybediyor.
Peki, Septik şok nedir, nasıl anlaşılır? Septik şok neden kaynaklanır? İşte ayrıntılar…
SEPTİK ŞOK NEDİR?
Vücuttaki bir enfeksiyon odağından (akciğerler, idrar yolları, bağırsaklar gibi) bakteri yahut mantar üzere mikropların hastanın kan dolanımına geçmesi sonucunda sepsis ortaya çıkmaktadır.
Sepsis, şoka ve organ yetmezliğine sebep olmaktadır.
Tüm dünyada her yıl kestirimi olarak 30 milyon kişi sepsise girmekte, 6 milyon kişi ise septik şok nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Yılda 3 milyon yeni doğan bebekten,1.2 milyonu sepsis olup 1 milyon bebek bu nedenle ömrünü yitirmektedir.
Herkes sepsis hastalığına yakalanabildiği üzere yaşlı, gebe, yeni doğan, hastanede yatanlar, HIV/AİDS, karaciğer sirozu, böbrek hastaları, immün yetmezliği olanlarda, kanser ve dalağı olmayan bireylerde bu risk artar. Erken teşhis konup tedavi edilmediğinde hayatı tehdit eder.
SEPSİS NEDEN OLUR?
Sepsis, sıradan enfeksiyonlarla gelişmez. Fakat bağışıklık yetmezliği olan örneğin önemli kanser tedavisi gören hastalarda sepsise dönüşüm gösterebilir.
Sepsisi mikroplardan çok bedende meydana gelen tepkiler tetikler. Beden bu tepkileri abarttığında ise faydadan çok ziyan verir. Sonunda organlarda beklenmedik tepkiler ve organ yetmezlikleri geliştirebilir. Bunların başında akciğer yetmezliği gelir. Akabinde böbrek, kalp, sindirim sistemi, kan hücreleri ve beyin üzere sistemlerin yetmezliğiyle ilgili bulgular ortaya çıkar. Ne kadar çok organ yetmezliği art geriye gelişirse mevt riski o kadar fazla olur.
Organ yetmezliği şimdi gelişmeden ya da çok daha az organı tutmuşken geri döndürülebilirse hastanın yaşama bahtı artar. Sepsisli ya da çoklu organ yetmezliği olan hastalarda erken müdahale çok değerlidir.
SEPSİS BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ateş yahut olağandan düşük ateş
Titreme,
Bilinç değişikliği
Zor süratli nefes alma
Çarpıntı
Zayıf nabız
Tansiyon düşüklüğü
İdrar çıkışında azalma
Deride morarma
El ve ayaklarda soğukluk
Şiddetli beden ağrısı