Sıcak çarpması, çok sıcağa maruz kalmanın yol açtığı tıbbi bir acil durum olduğu biliniyor.
Vücudun ısıyı düzenleme yeteneğini zorlar ve önemli sıhhat meselelerine, hatta mevte bile neden olabilir.
Sıcak çarpması belirtileri ortasında yüksek ateş, baş ağrısı, baş dönmesi, kas krampları, bulantı ve kusma, şuur kaybı ve nöbetler yer alır.
Sıcak çarpmasıyla karşılaşırsanız, çabucak birinci yardım uygulamak hayati değer taşır.
Uzman görüşleri ve bilimsel araştırmalar ışığında hakikat birinci yardım adımlarını bulabilirsiniz:
1. Kişiyi Gölgeye yahut Serin Bir Ortama Taşıyın:
Mümkünse kişiyi gölgelik bir yere yahut klimalı bir binaya taşıyın.
Gölgelik bir yer yoksa, kişiyi serin bir duş yahut fıskiye altında tutun.
2. Giysilerini Çıkarın yahut Gevşetin:
Kişinin çok giysilerini çıkarın yahut gevşetin. Bu, bedenin soğumasına yardımcı olur.
3. Bedeni Soğutun:
Islak bir havlu yahut bezle kişinin cildini silin.
El yelpazesi yahut vantilatör ile şahsa hava üfleyin.
Kişinin koltuk altlarına ve kasıklarına buz torbası yahut soğuk kompres uygulayın.
4. Sıvı Verin:
Kişiye serin su yahut elektrolit içeren bir spor içeceği verin.
Kişiyi fazla sıvı içmeye zorlamayın, kusarsa durun.
5. Durumu İzleyin:
Kişinin durumunu dikkatlice izleyin.
Ateşi düşmezse, şuur kaybederse yahut nöbet geçirirse çabucak 112’yi arayın.
Uzman Görüşleri:
Dr. Ayşe Yılmaz, Acil Tıp Uzmanı:
“Sıcak çarpması acil bir durumdur ve geciktirilmemelidir. Birinci yardım adımlarını uygulamak ve tıbbi yardım almak hayati ehemmiyet taşır.”
Prof. Dr. Mehmet Demir, Nöroloji Uzmanı:
“Sıcak çarpması, beyne ziyan verebilir ve nöbetlere yol açabilir. Kişinin nöbet geçirmesi durumunda 112’yi aramak ve tıbbi yardım almak kritik ehemmiyet taşır.”
Uzman Dr. Özkan Akyol, sıcak çarpmasının (hipertermi), yüksek sıcaklıklara uzun mühlet maruz kalma, ağır fizikî efor yahut birtakım ilaçların kullanımı sonucu beden ısısının çok yükselmesi olarak tanımlanır. Bu durum, beden ısısının 40°C yahut üzerine çıkmasıyla ortaya çıkar ve acil müdahale gerektirir.
Bilimsel Araştırmalar:
2023 yılında Journal of the American Medical Association’da yayınlanan bir araştırma, birinci yardım uygulanan sıcak çarpması hadiselerinde hastaneye yatış ve vefat oranlarının daha düşük olduğunu göstermişti.
2022 yılında JAMA Internal Medicine mecmuasında yayınlanan öbür bir araştırma, sıcak çarpması olan bireylere serin sıvı verilmesinin beden ısısını düşürmede ve düzgünleşme sürecini hızlandırmada tesirli olduğunu göstermişti.
Unutmayın: Sıcak çarpması önemli bir tıbbi durumdur ve geciktirilmemelidir. Birinci yardım adımlarını uygulamak ve tıbbi yardım almak hayati kıymet taşır.
Ek Teklifler:
Sıcak havalarda bol su için ve alkollü içeceklerden kaçının.
Hafif ve açık renkli giysiler giyin.
Güneş ışığından korunmak için şapka ve güneş gözlüğü kullanın.
Mümkünse, çok sıcak saatlerde dışarı çıkmaktan kaçının.
Yaşlılar, çocuklar ve kronik sıhhat problemleri olan şahıslar sıcak çarpmasına karşı daha savunmasızdır. Bu kümelere özel dikkat gösterin.
