Obezite, hepatit üzere hastalıkların neden olabileceği siroz önemli bir karaciğer hastalığıdır. Pekala, siroz nedir? Siroz neden olur?
SİROZ NEDİR?
Siroz, sağlıklı karaciğer dokusunun skar dokusuyla yer değiştirdiği ve karaciğerin kalıcı olarak hasar gördüğü ileri evre bir karaciğer hastalığıdır. Skar dokusu yaralanma yahut uzun periyodik hastalık nedeniyle oluşan bir dokudur.
Siroz hastalığında karaciğer çalışmaya devam edebilir lakin skar dokusu karaciğerin düzgün çalışmasını pürüzler ve sağlıklı bir karaciğer dokusunun yaptığı metabolizma, kan pıhtılaşma faktörleri, protein üretimi ve ilaç ve toksinlerinin filtrelenmesi üzere vazifeleri yerine getiremez.
Siroz iki evreden oluşur, bunlar kompanse ve dekompanse siroz olarak isimlendirilir.
SİROZ NEDEN OLUR?
Karaciğer bir manada bedenin fabrikasıdır. Alınan tüm besinler karaciğerde beden için yararlı ve gerekli eserlerin imalinde kullanılır. Bunlardan biri olan albüminin de misyonlarından birisi, sıvıların damar yatağı içinde tutulmasıdır. Karaciğer işlevleri bozulunca albümin sentezi (yapımı) da etkilenir. Albümin düzeyi azalınca sıvılar damar yatağında tutulamaz ve dokuların ortasına sızar. Bu en erken bacaklarda şişme (ödem) biçiminde ortaya çıkar. Birebir sistem ile karın boşluğunda da sıvı birikir (assit). Karın şişer.
Bu hastalarda en ufak çarpma ile deride morluklar oluşabilir yahut kanamaya eğilim artar. Bunun nedeni, pıhtılaşma için gerekli hususların (pıhtılaşma faktörleri) karaciğerdeki hasar nedeni ile gerektiği kadar yapılamamasıdır. Yeniden karaciğerin işleyememesi sonucu kimi unsurlar kanda birikir ve önemli kaşıntılar ve şuur değişiklikleri (ensefalopati) meydana gelebilir.
Bilerek ya da bilinçsizce gerçekleşen birtakım davranışlar ve durumlar karaciğerde önemli hasarlara neden olabilir. Bu davranışlar şöyle sıralanabilir:
Doktor önerisi olmadan ilaç kullanmak: Pek çok ilaç ve bitkisel eser potansiyel olarak tahrip tesirine yol açabilir. Doktor önerisi olmaksızın reçetesiz ağrı kesici, antiromatizmal ilaçlar, antibiyotikler, bitkisel eserlerle zenginleştirilmiş vitamin preparatlarının kullanımı toksik hepatit tablosu ve bazen karaciğer nakli gerektirebilecek önemli karaciğer yetersizliği olayları oluşturabilir.
Aktarlarda satılan bitkisel eserler, endüstride kullanılan kimi kimyasal unsurlara maruz kalma karaciğer için mevtle dahi sonuçlanabilen toksik tesirler oluşturabilmektedir.
Obezite: Sağlıklı beslenme, kâfi fizikî aktivite ve kilo denetimi tüm bedenimiz için olduğu üzere karaciğer için de çok değerlidir.
Düzenli öğünler halinde bir beslenme planı ile yağ, şeker ve karbonhidrat tüketiminin azaltılması, vitamin ve mineral açısından güçlü olan zerzevat ve meyve tüketiminin arttırılması, katkılı hazır besinlerin en aza indirilmesi gereklidir.
Yoğun alkol tüketimi akut yahut kronik karaciğer hastalığı nedenidir.
Hepatit: Hepatit A, Hepatit B ve C virüsleri karaciğere yerleşerek enfeksiyona neden olur. Hepatit A virüsü hasta bireylerden dışkı yolu ile etrafa yayılarak, kirli su ve ellerle ağız yolu ile bulaşır. Korunmada tuvalet ve el paklığı çok değerlidir. Hepatit A düzgünleşme sağlandığında kronikleşmeyen bir enfeksiyon iken hepatit B ve hepatit C enfeksiyonlarında kronikleşme kelam konusu olabilir. Kronik enfeksiyon sessiz ve yakınmasız bir durumdan karaciğer sirozu dediğimiz besbelli karaciğer hasarına kadar ulaşabilir. Bu da etrafımızda sağlıklı görünen fakat hepatit B yahut C virüslerini kanlarında taşıyan ve bulaştırma potansiyeli olan bireyler olabileceği manasına gelir.
