Ankara Roketsan’da yazılım mühendisi olarak çalışan Yusuf Serdar Yücel’in meskeninde meyyit bulunmasına ait yürütülen soruşturmada, Adli Tıp Kurumu tarafından hazırlanan rapor evraka girdi. Rapora nazaran Yücel’in, ‘sodyum nitrat’ zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybettiği katılaştı. Peki, Sodyum nitrat nedir? Sodyum nitrat tehlikeli mi? Sodyum nitrat kullanım alanları
SODYUM NİTRAT NEDİR?
Sodyum nitrat formülü NaNO3 olan kimyasal bileşiktir. Güherçile’den ayırmak için Şili güherçilesi (bu ülkede büyük ölçüde yığınlar halinde bulunması nedeniyle bu isim verilmiştir) ismi da verilen bu beyaz renkli kristal tuz, potasyum nitrata oranla suda çok fazla çözünmektedir. Havadan nem çeker.
Sodyum nitrat besin katkısı ve gübrelerde, piroteknik gereç olarak, sis bombasının içeriğinde, katı roket itici yakıtı olarak kullanıldığı üzere, cam ve seramik bölümünde de kullanılır. Bileşik bu hedefler için kullanılmak için Şili’de bulunan geniş güherçile yataklarından çok ölçüde çıkarılmaktadır.
SODYUM NİTRAT KULLANIM ALANLARI
Sodyum nitrat, damıtma yoluyla, nitrik asit üretmek için sülfürik asit ile birleştirilebilir. Daha az ayrışma için muhtaçlık duyulan düşük sıcaklık, damıtmada daha düşük basınç uygulanarak sağlanır. Amatör altın arıtıcıları, altın ve öbür metalleri çözen hibrit bir kral suyu yapmak için sodyum nitrat kullanır.
Daha az yaygın olan uygulamalar ortasında havai fişeklerde oksitleyici, karabarutta yaygın olarak kullanılan potasyum nitratın yerine ve ani soğuk paketlerde bileşen olarak bulunur. Sodyum nitrat, ısı depolama ve daha yakın vakitte güneş gücü santrallerinde ısı transferi için potasyum nitrat ve kalsiyum nitrat ile birlikte kullanılır. Andasol Güneş Güçlü Elektrik Santrali ve Arşimet projesi üzere prototip tesislerde güç depolama materyali olarak sodyum nitrat, kalsiyum nitrat ve potasyum nitrat karışımı kullanılır.
Sodyum nitrat bazen karbon dozajlama tekniklerini kullanan deniz akvaryumcuları tarafından da kullanılır. Sudaki nitrat düzeylerini artırmak ve bakteri üremesini teşvik etmek için kullanılır. Bitkilerin büyümesi için gerekli olan nitrojen kaynağı olarak tarımda yaygın biçimde kullanılır. Toprağa eklenen sodyum nitrat, bitkiler tarafından basitçe emilir ve randımanı artırır.
Sodyum nitrat ayrıyeten tütsülenmiş et ve kümes hayvanlarında hami ve renk sabitleyici olarak kullanılan bir besin katkısıdır. Kimyasal unsur olarak kullanıldığında, göz ve cilt ile temasından kaçınılmalı, uygun hami ekipman kullanılmalıdır.
