Obsesif kompulsif bozukluk takıntı hastalığı olarak da bilinir. her 10 şahıstan dokuzunda obsesyon olarak tanımlanan fikirler bulunmaktadır. Buna karşılık her 100 bireyden lakin birinde bu durum bir rahatsızlık haline gelir.
Obsesyon nedir?
Obsesyonun Türkçe’deki karşılığı saplantıdır. Saplantılar şahsa birçok kere saçma görünür ve rahatsızlık vericidir. Bu nedenle kişi bu kanıları zihninden uzaklaştırmaya çalışır. Fakat, bu fikirler kişinin aklına tabiatıyla gelmektedir ve kişi bu kanıları zihninden atmaya çalıştıkça bu fikirler güçlenir, daha dirençli hale gelir. Psikiyatri lisanı ile saplantı kısaca şöyle tanımlanabilir: Şahsa saçma gelen ve rahatsızlık veren (benliğe yabancı), kişinin aklına bizatihi ve zorlayıcı bir biçimde gelen (intruzif), şuurlu uğraşla uzaklaştırılamayan tekrarlayıcı niyetlerdir. En sık görülen obsesyon çeşitleri kirlenme – mikrop kapma – hastalık bulaşması yahut bulaştırma, kuşkuya düşme (ışıkları söndürdüm mü, ütünün fişini çektim mi?), sistem – simetri – sıra (renk, uzunluk yahut harf sırasına göre), saldırganlık (çocuğuma ziyan verir miyim?) ve cinsel (acaba ben eşcinsel miyim?) içerikli olanlardır.
Kompulsiyon nedir?
Kompulsiyonun Türkçe’deki karşılığı zorlantıdır. Zorlantılar, saplantılı niyete karşılık kendini rahatlatma eforu olarak özetlenebilir. Kişi saplantılı bir niyetten rahatsızlık duyduğunda bu kanıyı etkisiz kılmak için yapılan aksiyonlardır. Obsesyon örneklerine nazaran karşılıkları şu formda olabilir: kirlenme – mikrop kapma – hastalık bulaşması yahut bulaştırmaya karşılık temizlenme (dakikalarca el yıkama) yahut kaçınma (kapı kollarına yahut paraya dokunmama); kuşkuya düşmeye karşılık denetim etme (tekrar tekrar meskene dönüp ışıkları yahut kapı kilidini denetim etme); nizam – simetri – sıra saplantılarına karşılık düzenleme yahut sıraya koyma; saldırganlık ve cinsel içerikli obsesyonlara karşılık zihinsel tahlil (ben o denli şey yapmam, çocuğumu çok seviyorum, erkek olduğuma eminim vb.). Bu örnekler bireyden şahsa çok büyük farklılıklar göstermektedir. Öteki bir deyişle “obsesyonun hayal gücü sınırsızdır.
