Tayvan’da muhalefet, ABD ile imzalanan 141 milyon dolar bedelindeki tanksavar mayın döşeme sistemleri alımı mutabakatının Ada’yı “mayın tarlası”na çevireceğini belirtti.
South China Morning Post’un haberine nazaran, kara mayınlarının ortadan kaldırılmasını öngören Ottawa Antlaşması’na milletlerarası dayanağın bu derece yüksek olduğu bir periyotta ABD ile Tayvan ortasında yapılan mutabakat, tartışmaları beraberinde getirdi.
Tayvan’daki muhalif siyasetçiler, mayın sistemlerinin kullanımının Tayvan ordusunun, değerli çatışmaları Ada dışında yürütme stratejisiyle de çeliştiğini söz etti.
Muhalif Kuomintang Partisinin (KMT) Taipei Belediye Meclis Üyesi Lo Chih-chiang, mayın sistemlerinin adaya konuşlandırılmasının Tayvan’ı “kara mayınları adasına” dönüştürmesinin muhtemel olduğunu söyleyerek, “Hiç kimse mayınların beşerler için hiçbir risk oluşturmadığına emin olamaz.” dedi.
Lo, her ne kadar mayınlar sadece tanklara ziyan verecek halde tasarlanmış olsa da, sivil ağır vasıtaların, mayınların patlamasına neden olabilme riskine de değindi.
Tayvanlı parlamenterden “kalkınmaya engel” vurgusu
Tayvan’ın Kinmen vilayetinden KMT üyesi parlamenter Chen Yu-chen ise, 1950’ler ve 1960’larda anakara ile yapılan topçu muharebelerinden kalan mayınlar nedeniyle sivillerin öldüğünü veya sakat kaldığını anımsatarak, benzeri bir tabloyla karşı karşıya olma riskinden ötürü kaygılı olduğunu lisana getirdi.
Chen, “O vakitler Kinmen’de toprağa gömülü pek çok mayın vardı ve çok sayıda insan yaralandı. Bu durum, Kinmen’in kalkınmasını uzun müddet engelledi.” dedi.
Bir öteki KMT vekili Lai Shyh-bao da mayın sistemlerinin konuşlandırılmasının savaşın adada gerçekleşmesine müsaade verileceği manasına geldiğini lisana getirerek, “Bu, artık bir kent savaşını yahut yakıp yıkma stratejisini desteklediğimiz manasına mı geliyor?” diye sordu.
Öte yandan, Ulusal Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Enstitüsünden kıdemli analist Su Tzu-yun, sistemin Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) amfibi çıkartmasına karşı caydırıcı olacağını söyledi.
Tayvan ve ABD ortasındaki anlaşma
Tayvan Savunma Bakanlığından geçen hafta yapılan açıklamada, mayın tedariki muahedesinin, “Çin’in artan askeri tehditleri ve gri alan taktiklerine karşı Ada’nın direncini güçlendireceği” belirtilmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı da, Çin ile egemenlik ihtilafındaki Tayvan’a bir tanksavar mayın döşeme sistemi satışını onayladığını açıklamıştı.
Anlaşma kapsamında, tanksavar mayın döşeme sisteminin ve ilgili tüm ekipman 2029 sonuna kadar Tayvan’a teslim edilecek.
Ottawa Muahedesi nedir?
1 Mart 1999’da yürürlüğe giren Ottawa Antlaşması yahut kısaca “Mayın Yasağı Sözleşmesi” ismiyle da bilinen “Anti-Personel Mayınların Kullanımının, Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin Yasaklanması ve Bunların İmhası ile İlgili Sözleşme”; mayınların üretimini, kullanımını, depolanmasını ve devredilmesini yasaklıyor.
Ottawa Antlaşması’na 164 ülke taraf olurken, bunlardan 132’si muahedeyi imzalayıp onayladı.
Sözleşmeyi imzalayan ülkelerin hiçbiri kara mayını üretmiyor. Mukaveleye katılmayan 12 ülke (Rusya, Çin, ABD, Küba, Hindistan, Pakistan, İran, Myanmar, Kuzey Kore, Güney Kore, Singapur, Vietnam) hala “mayın üretme hakkını” gizli tutuyor.
