Kısa devirli hafıza kaybı, aşina olunan işleri yaparken zorluk yaşama, şuur bulanıklığı, vakit ve yer karışıklığı, ruh hali ve davranışlarda değişim, günlük aktivitelerini yaparken zorluk çekme, adımları takip edememe üzere belirtilerle ortaya çıkan Alzheimer, bazen öbür hastalıklarla da karıştırılabiliyor. Beyin ve hudut cerrahisi uzmanı Prof. Dr Cengiz Kuday, asrın hastalığı olarak nitelendirdiği Alzheimer’in belirtilerinin hidrosefali (beyinde olağandışı ölçüde sıvı birikmesi), parkinson, birtakım beyin tümörleri ile karıştırılabildiğini anımsatarak “Alzheimer diye düşündüğümüz hastalığın altında apayrı bir hastalık yatabilir ve üstelik tedavisi olan hastalıklar olabilir. Bu nedenle Alzheimer zannedilen hastalar âlâ bir muayeneden, denetimden geçirilmelidir” dedi.
Dünyada 47 milyon Alzheimer hastası var ve 2030’da 76 milyon, 2050’de ise 135.5 milyon hasta olması bekleniyor. Türkiye’de ise 600 bin ailenin bu hastalıkla uğraş ettiği belirtiliyor.
Prof. Kuday, yaşam süresinin uzamasıyla birlikte Alzheimer hastalığının daha sık görüldüğünü anımsatarak “Günümüzde hayat mühleti arttı. 50 milyon insan aşağı üst bu tip hastalıktan mustarip. 2030’da yaşlı insanların yüzde 32’inde Alzheimer olacak çok büyük rakam” dedi.
AYNI BELİRTİLER
Bazı hastaların Alzheimer ile tıpkı belirtiler gösterdiğini vurgulayan Prof. Dr. Cengiz Kuday, şöyle devam etti:
“En başta tedavi edebildiğimiz düşük basınçlı hidrosefali dediğimiz hastalık. Beynin içinde birtakım odacıklar var, bu odacıkların sıvı ile dolması sonucu oluşur. Baş içinde olağandışı ölçüde sıvı birikmesi olarak tanımlanan hidrosefalinin belirtileri de Alzheimer ile benzeridir. Yürüme bozukluğu hidrosefalinin en besbelli ve birinci ortaya çıkan semptomudur. Hastalık sinsi başlar ve fark ettiğinizde belirtileri 3-4 aydır vardır. Hastanın öyküsünü dinlerseniz baş travması var mı, menenjit geçirdi mi? Vakitle hastalık ilerler ve beyinde imgesi MR’larda hastalık görülür. Bu hastaların beyinlerinde küçülmeler vardır, birebir şekile Alzheimer hastalarında da bu böyledir. Bu bireylerde o vakit birtakım belirtiler çıkar.
YÜRÜMEDE YAVAŞLAMA
Nedir onlar. Unutkanlık, yürümede yavaşlama, küçük adımlarla yürüme, idrar kaçırma ve kaçırdığının farkına varamama. Bu bireylerle olağan konuşursunuz lakin bir süre sonra o söylediğini unutur. Bu Alzheimerla tıpkı belirtilerdir.
Düşük basınçlı hidrosefali hastalarına şant koyarız ve hasta düzgünleşir. Demek istediğim şey Alzheimer diye teşhis konan hastaların bir kısmı düzeliyor. Zira Alzheimer’ı taklit eden birçok hastalık var. Bunun dışında parkinson, bazen bir baş travması, bazen kimi beyin tömürleri de bunu yapar. Özetlemek istediğim az evvel saydığımız belirtileri olan her bireye Alzheimer diyerek üstüne yatmamak gerekir. Araştırmak gerekir ki öbür hastalıklar var mı, varsa bunların tedavisi var. Ülkemizde de Alzheimer oranı yüksek ve giderek artıyor. Kişi Alzheimer zannedilerek doktora götürüldüğü vakit ayrıntılı muayeneden geçirilmeli. Bu hastaları kesinlikle yürüterek muayene edin, sadece dinlemeyin. Bu hastalar yavaş yürür, idrar kaçırır bunu fark etmez.. Bu belirtiler beyin tümöründe, düşük basınçlı hidrosefalide de var, çabucak bir nöroloğa ya da beyin cerrahına gidilmeli. Dinamik MR çekilmeli. Her unutkanlık Alzheimer zannedilmesin, altında öteki bir hastalık yatabilir ve tedavisi mümkün olan hastalıklar olabilir.”
ZİHNİ FAAL TUTUN
Alzheimer hastalığının engellenmesi mümkün değildir lakin yavaşlatmak da elimizdedir. Bilhassa beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, Akdeniz tipi beslenme, balık tüketimi, zerzevat ve meyve tüketimiyle bu hastalığın başlaması ve ilerlemesi yavaşlatılmaktadır. Ayrıyeten idman yapmak, tertipli ve istikrarlı beslenmek, alkol ve sigara kullanımından uzak durmak, zihni faal tutmak (bulmaca çözmek gibi), toplumsallaşmak değerli.
