Orta Vadeli Program’da (OVP) gelecek yılın ikinci çeyreğinde gerçekleştirilecek yasa düzenlemesi ile Otomatik İştirak Sistemi’nin (OKS) patronların de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sisteminin kurulacağı belirtildi. OVP’de TES ile kıdem tazminatı ilişkisine ait bir tabir geçmiyor. Fakat 11. Kalkınma Planı’nda, “Bireysel emeklilikteki otomatik iştirak sistemi, sistemde kalış mühleti ve fon fiyatını artıracak formda tekrar düzenlenecek ve ferdî hesaplara dayalı kurulacak kıdem tazminatı fonu ile entegre edilecektir” düzenlemesi yer almıştı.
Tepkiler üzerine 12. Kalkınma Planı’nda bu düzenlemeye yer verilmedi. Bunun yerine “OKS’nin patron katkısını da içeren ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacaktır” denildi. OVP’de de bir sefer daha TES’in yer alması akıllara yine TES’in kıdem tazminatı ile bağlantılandırılıp bağlantılandırılmayacağı sorusunu getirdi. Sendikalarda TES ile kıdem tazminatının ilerleyen yıllarda kesinlikle bağlantılandırılacağı beklentisi var.
‘İLİŞKİLENDİRİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM’
Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, OVP’de “TES ile kıdem tazminatı bağlantısının” açık olarak söz edilmediğini fakat şimdiye kadar muhtemelen hükümet kaynaklarından sızdırılan ve yalanlanmayan bilgiler olduğuna dikkat çekti. Bu sızdırılan bilgilerde TES-kıdem tazminatı bağlantısına dair hiçbir yerde yayınlanmayan detaylara yer verildiğine işaret eden Çelik, “İkinci olarak da TES için öbür kaynak yok. Ben TES’in kıdem tazminatı ile ilişkilendirileceğini düşünüyorum. BES var fakat prim oranları düşük. BES’ten ikinci bir emekli aylığı çok muhtemel değil. Kaynak bulmaları gerekiyor” dedi. Çelik, yeni bir prim yükünü emekçi ve patronun kabul etmeyeceğine işaret ederek, şöyle devam etti:
“Kıdem tazminatı var. Onun tamamı ya da bir kısmını TES primine dönüştürmeyi deneyeceklerdir diye kestirim ediyorum. Zira çok yüksek bir prim olmadan TES’ten makul bir aylık ödenemez. Yüzde 2-3 kesinti ile makul bir emekli aylığı olmaz. Yüksek prim kesintisini de lakin kıdem tazminatı ile sağlayabilirler. Patron bölümü, yeni bir prim ödemektense kıdem tazminatının fon olarak kullanılmasına razı olacaktır. Tekrar kıdem tazminatına göz dikildiğini iddia ediyorum. TES ile kıdem tazminatı kontağı daha evvel de lisana getirildi. Hükümetten ‘hiçbir alakası yok’ biçiminde bir açıklama gelmedi. TES için kıdem tazminatı bile yetmez. Yüzde 8 kesinti ile emekli aylığının ödenmesi mucizedir. Yüzde 8 kesip nasıl nemalandıracaksınız ki 20 yıl sonra makul bir aylık vereceksiniz ?”
‘CAMBAZA BAK OYUNU’
Prof. Çelik, “Ben bunu kamu toplumsal güvenlik sisteminin açmazı karşısında ‘cambaza bak oyunu’ olarak görüyorum. Evvel ‘size ikinci bir aylık vereceğiz’ diyecekler. Kamu sistemine ek kaynak ayırmayacaklar. Öteki yandan da kıdem tazminatına yönelecekler diye kestirim ediyorum” dedi.
