Okulların açılmasına sayılı günler kala okul ve kırtasiye eserlerine yönelik denetimlerini artıran Ticaret Bakanlığı, çocukların sağlığını tehlikeye atacak eserlere geçit vermiyor.
Bakanlık, çocukların korunması gayesiyle Türkiye’nin dört bir yanından getirilen eser numunelerini İstanbul’daki yetkili Ekoteks Labaratuvarı’nda inceleterek çıkan sonuçları “Güvensiz Eser Bilgi Sistemi” aracılığıyla tüketici ile paylaşıyor. Kullanıma uygun bulunmayan eserlere ve şirketlere yaptırım uygulayan Ticaret Bakanlığı, çocukların sağlığını tehlikeye atacak her türlü atağın önüne geçmekte kararlı.
İncelemelere ait AA muhabirine bilgi veren Ekoteks Laboratuvarı Yönetim Kurulu Lideri Nilgün Özdemir, Bakanlığın ve Bakanlığa bağlı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Nezareti Genel Müdürlüğü’nün tüketicinin korunması ismine çok titiz çalıştığını tabir ederek, okulların açılmasına çok az bir müddet kala Türkiye’nin dört bir yanından alınan numunelerin, Bakanlığın tek yetkili laboratuvarı olarak kendilerine iletildiğini anlattı.
Hem kimyasal hem fizikî açıdan eserleri incelediklerini aktaran Özdemir, şunları kaydetti:
“Uygunsuz bulduğumuz takdirde de Bakanlığımıza rapor ediyoruz. Kimyasal tarafta kanserojene ve uçucu bileşenlere bakıyoruz. Nedir kanserojen? Azo, ftalat formaldehit üzere uçucu bileşenlere de, birebir vakitte alerjenlere de bakılıyor. Fizikî tarafında da eserin ambalajından kopmasına ve çocuğa fiziken ziyan verecek şeylere bakıyoruz. Yani fizikî, kimyasal ve tıpkı vakitte da ambalajına bakıyoruz. Eserin ambalaj ve etiketlemesine dikkat etmek gerek.
Üzerinde CE evrakı olmayanları tavsiye etmiyoruz. Eserde CE dokümanı olmak zorunda, yaş kümesinin kesinlikle olması gerekiyor. 0-3 yaş aralığı mıdır, 3-7 yaş aralığı mıdır kesinlikle belirtilmesi gerekiyor. Münasebetiyle eserin fiziğinin dışında ambalajlardaki yazılara da dikkat ediyoruz. Eserlerde neler çıkabilir? Azo boyar unsur dediğimiz, kanserojen bir unsur ve çocuğun kendi kullanımına ilişkin. Giydiği giysiden, kullandığı çantadan, kalemden, silgiden, renklendiricilerden direkt kendisine aldığı, kanserojen tesiri olan bir ziyanlı kimyasal. Ftalatlar da bir eserin bilhassa plastiğin yumuşatılmasında kullanılan bir unsur. Bunların hepsinin muhakkak bir limiti var. Şayet limit üstünde kullanıldığını tespit edersek cihazlarımızda bunlar esasen otomatik çabucak çıkabiliyor, bu hem çocuğa hem etrafına de ziyanlı.”
“Ftalat çocuklarda ve büyüklerde kanserojen tesirine ek olarak üreme organına da yerleşip ziyan verebiliyor”
Nilgün Özdemir, ftalat unsurunun tesirlerine dikkati çekerek, bu hususun çocuklarda ve büyüklerde kanserojen tesirine ek olarak üreme organına da yerleşip ziyan verebildiğini söyledi.
Çok tehlikeli bir kimyasal olduğu için ona hassasiyetle baktıklarını vurgulayan Özdemir, şöyle devam etti:
“Aynı vakitte uçucu bileşenlere bakıyoruz. Kokular, çocuklarda bilhassa silgi ve kullandıkları gereçlerde cezbedici. Bunların tesirlerine de burada bakmış oluyoruz. Fizikî baktığımızda kalemlerin bilhassa uçlarına takılan süslü kısımlar kolay kolay çocukların ağzına gelebiliyor, yutak borusuna gidip gitmediğinin ölçümlerine kadar bakıyoruz. Şayet ağza alınacak bir kopma gösteriyor ise bizim için bu da uygunsuz demektir. Çoklukla etiketlerde de bir olumsuzluk, uygunsuzluk görebiliyoruz.
CE evrakı olmayan, tabiri caizse merdiven altı dediğimiz eserler uygunsuz, dikkat edilmesi gereken eserler. Zira CE evrakı olduğu vakit o standartlara bakılmış olması gerekiyor. Onun dışında yaş aralığına da dikkat edilmesi gerekiyor. Kesinlikle satın aldığı yerin isminin belirtilmesi gerekiyor ki bu takip mümkünlüğü çok değerli. Takibini yapması, nereden aldığını güzel biliyor olması lazım.”
Tüketicileri bu mevzuda uyaran Özdemir, Bakanlığın tüm bunlara dikkat etmesinin amacında çocukları korumak olduğunu, bu yüzden çok hassas davranıldığını söyledi.
“Kırtasiye materyallerinin no-name ya da merdiven altı tabir ettiğimiz yerlerden alınmaması gerekiyor”
Çocukları müdafaanın yanı sıra velilere de bu kontrollerin bir ileti verdiğini belirten Özdemir, “Kırtasiye, kırtasiyeciden alınır. Kırtasiye materyallerinin no-name ya da merdiven altı tabir ettiğimiz yerlerden alınmaması gerekiyor. Çocuklarımızı korumak ismine kanserojen tesiri olan, çocuğun yaşına nazaran kullanımı uygun olmayan ve rastgele bir standarda uygun olduğu CE dokümanıyla sabitlenmeyen eserleri almamak lazım.” tabirlerini kullandı.
Denetimlerde çıkan sonuçları Ticaret Bakanlığı’nın çok şeffaf formda tüketici ile paylaştığını tabir eden Özdemir, nereden alındığı, sonucun ne çıktığı ve eserin neden inançsız olduğu üzere tüm bilgilerin “www.guvensizurun.ticaret.gov.tr” adresinden erişilebilen “Güvensiz Eser Bilgi Sistemi” aracılığıyla açıklandığını bildirdi.
“Cicili bicili çantaların denetimi kesinlikle yapılmalı”
Ekoteks Laboratuvarı Yönetim Kurulu Lideri Özdemir, suistimale en fazla açık eserlere ait şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bir defa cicili bicili çantaların denetimi kesinlikle yapılmalı. Zira üzerinde baskılar olduğunda ftalatı tetiklemiş oluyor ve çocuk elmasını, su kabını bunun içine koyuyor. Su kapları, yemek kapları, çantalar çocukların en çok kullandığı şeyler… Kalemler, silgiler, yani çocuğun aslında bütün gereçlerine dikkat etmesi gerekiyor. Bazen velilerimiz ekonomik buluyor, gidiyor ucuz alıyor fakat işte, çocuklar açısından tehlikeli olabiliyor. Velilerimizin CE dokümanına bilhassa dikkat etmesi gerekiyor.”
