Kanınızda çok fazla tiroid hormonu (hipertiroidizm ) yahut çok az tiroid hormonu (hipotiroidizm ) belirtileri varsa TSH testine gereksiniminiz olabilir. Yüksek TSH seviyeleri, tiroidinizin, hipotiroidizm ismi verilen bir durum olan gereğince tiroid hormonu üretmediği manasına gelebilir. Düşük TSH seviyeleri ise, tiroidinizin hipertiroidizm ismi verilen bir durum olan hormonlardan çok fazla ürettiği manasına gelebilir. Pekala TSH kıymetlerini yükselten yiyecekler nelerdir? Merak edilen tüm ayrıntılar haberimizde…
TSH NEDİR?
Tiroid uyarıcı hormon, hipofiz bezini tarafından üretilir. Bu hormon bedeninizdeki hormon üretimini ve metabolizmayı düzenlemeye yardımcı olur. TSH, tiroid bezinin salgıladığı tiroksin üzere metabolizmanız için hayati kıymete sahip olan başka hormonları üretmesine yardımcı olur. Bunun yanında genel güç düzeyiniz, hudut işlevleriniz üzere bedeninizin tertibine tesir eden birçok faktöre de katkıda bulunur. TSH olağan kıymeti litre başına 0.4 ila 4.9 mililitredir. Yakın tarihte gerçekleştirilen bir çalışma, olağan aralığın 0,45 ila 4,12 mU / L biçiminde olması gerektiğini göstermektedir.
TSH pahaları yaşınıza, cinsiyetinizi ve hayat koşullarınıza bağlı olarak hayli büyük farklılıklar gösterebilir. Örneğin 29 yaşında bir bayanın 4,2 mU/L civarında bir TSH bedeline sahip olması olağan iken, 80’li yaşlarda bir erkek için bu kıymet 8,9 mU/L olabilir. Gerilim, beslenme sisteminiz, kullandığınız ilaçlar ve adet görüyor olmanız TSH değerlerinizde olağandışı farklılıklar çıkmasına sebep olabilir.
TSH bedelleri ile bedenimizde bulunan tiroid hormonu ortasında aykırı bir orantı vardır. Yani bedenimizde tiroid hormonunun fazla olması nedeniyle TSH testi sonucunuz düşük olabilir. Hipofiz bezini tiroid termometresi olarak da düşünebilirsiniz. Şöyle ki:
TSH kıymetlerinizin normalinden çok daha yüksek olması tiroidinizin düşük bir performans gösterdiği manasına gelir. Bu türlü bir durumda hipofiz beziniz tiroid hormon eksikliğine reaksiyon verir ve ortadaki farkı düşürmek için fazladan TSH üretmeye başlar. Bu olağandışı durumun tıptaki karşılığı hipotiroididir.
TSH kıymetinizin düşük çıkması ise çok fazla tiroid hormonu ürettiğiniz manasına gelir. Hipofiz beziniz tiroid hormonunun fazla olmasına da gerekli yansıyı verir. Bunu da beden işlevlerini düzeltmek için daha az TSH üreterek yapar. Bu duruma ise hipertiroidi ismi verilir.
TSH kıymetlerinizin çok yüksek yahut çok düşük çıkması durumunda ne yapılması gerektiğine birkaç değerli bilgiyi paylaşacağım. Lakin öncelikle farklı insan kümeleri için olması gereken TSH bedellerine bir göz atalım.
Kadınlarda TSH Olağan Kıymeti Kaç Olmalı?
Aşağıda bayanların yaşına nazaran olması gereken olağan bedeller ile birlikte düşük ve yüksek TSH kıymetlerini bulabilirsiniz:
Yaş Aralığı Olağan Düşük Yüksek
18 – 29 yaş 0.4 – 2.34 mU/L < 0.4 mU/L > 4.5 mU/L
30 – 49 yaş 0.4 – 4.0 mU/L < 0.4 mU/L > 4.1 mU/L
50 – 79 yaş 0.46 – 4.68 mU/L< 0.46 mU/L 4.7 – 7.0 mU/L
Erkeklerde TSH Olağan Bedeli Kaç Olmalı?
Aşağıdaki listeye bakarak erkeklerin yaşına nazaran olması gereken olağan bedeller ile birlikte düşük ve yüksek TSH pahaları hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz:
Yaş Aralığı Olağan Düşük Yüksek
18 – 30 yaş 0.5 – 4.15 mU/L < 0.5 mU/L > 4.5 mU/L
31 – 50 yaş 0.5 – 4.15 mU/L < 0.5 mU/L > 4.15 mU/L
51 – 70 yaş 0.5 – 4.59 mU/L < 0.5 mU/L > 4.6 mU/L
71 – 90 yaş 0.4 – 5.49 mU/L < 0.4 mU/L > 5.5 mU/L
Çocuklarda TSH Olağan Pahası Kaç Olmalı?
TSH kıymetleri çocukların yaşına nazaran değişiklik gösterebilir.
Yaş Aralığı Olağan Düşük Yüksek
Erken Doğum 0.7 – 27 mU/L < 0.7 mU/L > 28 mU/L
0 – 4 gün 1 – 29 mU/L < 1 mU/L > 30 mU/L
2 – 20 hafta 1.7 – 9.1 mU/L < 1.7 mU/L > 9.2 mU/L
20 hafta – 18 yaş0.7 – 64 mU/L < 0.7 mU/L > 64 mU/L
TİROİD SIKINTILARI BELİRTİLERİ
TSH testi, tabiplerin hipertiroidizm ve hipotiroidizm üzere yaygın tiroid bozukluklarını teşhis etmesine yardımcı olur.
Tiroidin hormonları çok ürettiği hipertiroidi belirtileri ve semptomları şunları içerir:
– Telaş yahut sinirlilik
– Şişkin gözler
– Yorgunluk
– İştah artışı
– Isıya karşı artan hassasiyet
– Adet değişiklikleri
– Kas Güçsüzlüğü
– süratli yahut sistemsiz kalp atış hızı
– Uyku problemleri
– Terlemede artış
– Ciltte ve saçlarda incelme
– Titreme
– Bariz bir neden olmadan kilo kaybı
– Olağandışı derecede genişlemiş bir tiroid bezi (guatr)
Tiroidin kâfi hormon üretmediği hipotiroidizmi olan şahıslar aşağıdakileri içeren belirti ve semptomları yaşayabilir:
– Ağrı ve sızılar
– Kabızlık
– Depresyon ve hafıza sorunları
– Kuru cilt
– Yorgunluk
– Guatr
– Yüksek kolesterol
– Ses kısıklığı
– Düşük kalp atış hızı
– Adet değişiklikleri
– Kas güçsüzlüğü
– Soğuk ve sıcağa duyarlılık
– Saçlarda seyrekleşme
– Kilo almak
TSH YÜKSELTEN BESİNLER
– Selenyum:
Vücutta en yüksek selenyum konsantrasyonu tiroid bezinde bulunur ve tiroid işlevine yardımcı enzimler için hayati değere sahiptir. Hipotiroidi olan birçok şahısta selenyumun seviyeleri eksik olabilir. Selenyum bakımından varlıklı besinlere günlük beslenmede yer verilmesi değerlidir. Ayrıyeten buğday rüşeymi, tam tahıllar, ceviz ve sarımsak, soğan, mantar ve ıspanak üzere sebzeler düzgün selenyum kaynaklarıdır.
– İyot:
İyot eksikliği varsa, yemeklere iyotlu sofra tuzu eklenmelidir. Balık, süt ve yumurta üzere iyot bakımından daha güçlü besinler tüketilmelidir.
– Antioksidanlar:
Antioksidan bakımından varlıklı meyve ve sebzeler genel sıhhati güzelleştirebilir ve tiroid bezinin faydasına olabilir. Tiroid bezini özgür radikaller olarak isimlendirilen moleküllerin zararlarından korur. Günlük diyetin değerli bir kısmında çeşitli renklerde zerzevat ve meyvelere yer verilmelidir.
– B vitaminleri:
Tam tahıllar üzere B vitamini içeriği yüksek olan besinlerin tüketimi de faydalı olur. Kahverengi pirinç, kepekli ekmek, kinoa ve kepekli makarna üzere kepekli tahıllar ve yeşil fasulye, ıspanak üzere sebzeler çeşitli B vitaminleri ve demir içerir. Bunlar metabolizmayı düzenlemeye yardımcı olarak daha fazla güç verir.
– Su:
Hipotiroidi hastalarında sıklıkla karşılaşılan bir sorun da bireylerde görülen ödemdir. Bunun için bu bireylerde sıvı tüketimi bilhassa de su tüketimi arttırılmalı, ortalama günlük 2-2,5 litre ortasında su tüketilmelidir.
TSH kıymetleri düşük olan bireylerin genel olarak lahana, brokoli ve karnabahar üzere guatrojen olarak isimlendirilen besinler, soya ve soya bazlı yiyecekler, yüksek oranda işlenmiş besinler ve sodyum içeriği yüksek yiyeceklerden uzak durması gerekir.