Hemen çabucak herkesin lisanında olan bu hastalık hakkında pek çok kulaktan kulağa dolaşan bilgiler mevcut. Haydi gelin Alzheimer nedir? Alzheimer’ın görülme sıklığı nedir? Hakikat bilinen yanlışları nelerdir? Daima birlikte bakalım.
Gün içerisinde unutkanlık ile başlayan ilerleyen vakitlerde bu unutkanlığın sık oluşu bir hastalık habercisidir. Bu hastalıklardan biride Alzheimerdır. İlerleyen yaş ile birlikte beyindeki hücrelerin sayısında azalma meydana gelir ve devamında beyindeki hudut hücrelerinin ölmesi beyin sinyallerinin çalışmamasına neden olur. Buda vakit içerisinde hafıza, bellek, davranış, mantıklı düşünme ve irtibat üzere sorunlar ortaya çıkarır. Bunun yanında kişiliğin değişmesi ve kimi ruhsal sıkıntılara sebep olur. Bu hastalığın belirtileri siz farkına varmadan yavaş yavaş gelişir ve erken fark edilip teşhis konmazsa vakit içerisinde daha berbata gidebilecek önemli bir hastalık haline gelir. Hastalığın nedenleri ortasında; baş sarsıntıları, ağır depresyon, şeker ve tansiyon, kolesterol yüksekliği gösterilmektedir. Tabi genetik yatkınlıkta bu nedenler ortasında yer alıyor. Tekrarlayıcı baş sarsıntısı beyindeki kılcal seviyede ki damarlarda kanamaya neden olduğu için hayli risk teşkil etmekte. Profesör boksörlerin ve futbolcuların Parkinson hastalığının yanında Alzheimer hastalığının görülme mümkünlüğü artırıyor. Ağır depresyondaki kişinin de bu hastalığa yakalanma riski iki kat artıyor. Belirtilerine geçmeden evvel Alzheimer 3 ana periyoda ayrıldığını ve bu devir içerisinde belirtilerinin katlanarak devam ettiğini vurgulamak isterim;
Erken Evre;
Tanıştığı şahısların isimlerini hatırlamakta zorluk çekerler.
Sosyal yaşantılarında rutin olarak yapmış oldukları işleri yerine getiremezler.
Eşyalarını koyduğu yeri hatırlamama ve kaybetme üzere zorluklar ortaya çıkar.
Orta Evre; En uzun evre ve yıllarca sürebilir.
Kafa karıştırıcı kelamlar, çok sonluluk ve kızgınlık hali mevcuttur.
Ev adreslerini hatırlamada önemli zorluk çekerler ve telefon numaralarını dahi hatırlayamazlar.
Hangi ay ve günde olduklarını hatırlamazlar.
Uykuları çok düzensizdir. Ekseriyetle gün boyunca uyuyup geceleri uyumazlar.
Geç Evre;
Kontrol etme yeteneği büsbütün yok olur.
Günlük bakımlarını yapamaz hale gelirler. Bu evrede 24 saat bakıma gereksinimleri vardır.
Konuşma, ağzındakini yutma üzere işlevini kaybederler. Konuşmak istemezler ve göz kontağı kuramazlar.
Ev içerisinde hedefsiz gezintiler ortaya çıkar.
Halüsinasyon görmeye başlarlar. Yakınındaki bireylere ziyan verme mümkünlüğü maalesef ki artar.
Tahmin ettiğiniz üzere Alzheimer ile ilgili pek çok araştırma yapılmıştır. Uzmanlar; yaşlılarda (65+) Alzheimer riskinin daha fazla olduğunu söylüyorlar. Yapılan araştırmalara nazaran de ülkemizde 600 bin dünya genelinde ise 47 milyon kişi bu hastalığın pençesinde… Dünya Sıhhat Örgütü datalarına nazaran; Türkiye 2050 yılında dünya da en fazla Alzheimer hastası olacak 4 ülkeden biri olabileceğini söz ediyor. Şöyle düşünelim 80 yaşında olduğumuzu hayal edelim ve karşınızda birisinin oturduğu düşünün. Kulağa pek beğenilen gelmediğinin farkındayım lakin ikinizde birisinin Alzheimer hastası olma mümkünlüğü çok yüksek. Tahminen ben değilimdir diye düşünmüşsünüzdür. Lakin o vakitte siz hastaya bakan kişisiniz. Bu nedenle Alzheimer hastalığı geniş bir kitleyi kapsayan ciddiyeti hayli fazla halk sıhhati problemidir.
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
YANLIŞ: Alzheimer’ın kesin güzelleştirici ilaç tedavisi vardır?
DOĞRU: Alzheimer’ın ilaç tedavisi vardır ama kesin güzelleştirme kelam konusu değildir. İlaçlar yalnızca evrelerin gecikmesine yardımcı olur. İlerlemeyi önleyen ilaçlar mevcuttur.
YANLIŞ: Alzheimer ve bunama (demans) tıpkı şeydir?
DOĞRU: Alzheimer bunama hastalığıdır. Alzheimer olan kişi bunama hastasıdır lakin her bunama hastası Alzheimer değildir.
YANLIŞ: Alzheimer Hastaları hastalığın farkında değildir?
DOĞRU: İlk evrelerinin farkındadırlar. Birinci evrelerinden sonra vakit geçtikçe farkına varmazlar.
YANLIŞ: Alzheimer Hastalığı önlenemez?
DOĞRU: Önleminizi aldığınız sürece her hastalığını yenme oranınız kesinlikle artacaktır.
Öncelikle öbür yazılarımda tabir ettiğim üzere hastalığınızı tanıyın. Eminim ki tedavi yolları olacaktır. Ancak unutmayın ki en büyük tedavi kişinin kendisindedir. Kendinize kıymet verin her şartta kendinizi sevin. Kendiniz için hobiler edinebilirsiniz bu her vakit için zihninizi canlı meblağ. Alzheimer hastalığı için beyni her vakit etkin tutmak gerekir. Kolesterol şekerinizi denetim ettirin bilhassa aşikâr bir yaştan sonra kilonuza dikkat edip nizamlı beslenmeye itina gösterin. Beslenme demişken size tavsiyem GDO besinler, trans yağlar nerede nasıl yapıldığını bilmediğiniz yerlerde yemek yerine mutfağınızı keyifli hale getirip sağlıklı beslenebilirsiniz. Her şeyinizi kendiniz yapabilirsiniz örneğin bakkaldan yoğurt almak için çocuğunuzu boşuna göndermeyin konutta kendinizin yapması hem meşguliyet açısından hem de sıhhat açısından epey yararlı olacağını düşünüyorum. Birebir vakitte müziğin size eşlik etmesini sağlayın (müzik dinlemek beyninizin sağ lobunu faaliyete geçirir. Sağ lob ise hislerle alakalıdır.) Bunun yanında da eş ve dostlar ile sohbet sizi seven beşerlerle birlikte olmak geriliminizi azaltır ve sizi canlı fiyat. Günlerinizi planlayın beyniniz için avantajdır. Zira beyni etkin meblağ ve birebir vakitte heyecanlandırır! Ve son olarak günlük tutmaya tutamazsanız bile haftanın 3-4 günü yazmaya itina gösterin mükemmel bir aktiflik olduğunu düşünüyorum. Hem motor hareketlerinizi hem de zihinsel olarak sözlerden uzaklaşmamış olursunuz hoş bir yatırım! Yaşınız ilerleyebilir fakat içinizde daima çocuk kalın. Aman yaşım geçti demeyin ruhunuzu dinç tutmak için elinizden geleni yapın. Her yaşın başka hoşluğu olduğunu unutmayın.