Üstün zekalı ve özel yetenekli çocuklarıngüçlü hafıza, yüksek sportif marifetler, fotoğraf çizme, liderlik hünerleri ve sözel zeka üzere yeteneklere sahip olabilir. Dünya Sıhhat Örgütüne nazaran bu çocukların sayısının nüfusun yalnızca yüzde 2’si kadar.
ÜSTÜN ZEKA NEDİR?
Türkiye Üstün Zekalı ve Dahi Çocuklar Eğitim Vakfı’na nazaran üstün zeka:,zeka ve yetenek değişken kavramlardır, farklı bağlamlarda ve farklı kültürlerde farklı görülebilirler. Okullarda bile “üstün yetenekli” sözü hakkında birçok kanaat mevcuttur; çok manalı bir kavramla ve birçok nüansla karşılaşırsınız. Üstün yetenekli çocuklar eş vakitli gelişmeyebilir: idrakleri genelde fizikî gelişimlerinin çok önündedir; makul bilişsel ve sosyal-duygusal işlevleri eşit olmayan biçimde gelişebilir. Birtakım üstün yetenekli çocuklar yoksulluğun, ayırımcılığın, kültürel pürüzlerin neden olduğu fırsat yetersizliği; fizikî yahut öğrenme yetersizlikleri; motivasyonel yahut duygusal meseleler üzere çevresel faktörlerden ötürü üstün muvaffakiyet sergilemeyebilir. Potansiyel ve sergilenen muvaffakiyet ortasındaki bu bölünme, üstün yetenekliler için okul programlarının ve hizmetlerin dizaynına birtakım bilgiler sağlar.
ÜSTÜN ZEKA TESTLERİ NELERDİR?
2 yaş prestiji ile zekâ testi yaptırılabilir. 2 yaş prestiji ile yapılması uygun görülen zekâ testleri uygulamalarının, çocuğun dikkat ve ahenk sürecine bağlı olarak 3 yaş 6 ay prestiji ile daha verimli olacağı düşünülmektedir.
HANGİ ZEKA TESTLERİ TESTLER HANGİ YAŞ ARALIĞINA YAPILIR?
WISC-IV, 6 yaş 0 ay ile 16 yaş 11 ay ortasındaki çocukların bilişsel marifetlerini ölçmeye yarayan zekâ testidir.
WISC-R 6 yaş 0 ay ile 16 yaş 0 ay ortasındaki çocuk ve ergenlerin bilişsel değerlendirmesine yarayan zekâ testidir.
STANFORD BINET ,2 yaş prestiji ile zihinsel seviyesi tespit ederek üstün yetenek yahut bilişsel geriliği saptamaya yarayan ve ferdi olarak uygulanan zekâ testidir. Önerilen uygulama yaşı 3 yaş 6 ay ve üzeridir.
CAS, 5-17 yaş ortası bireylerin bilişsel değerlendirmelerini 4 ölçek ve 12 alt teste toplayarak ölçmeye yarayan testtir.
ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLARIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
BBC Türkçe’nin haberine nazaran öncekikle her ne kadar düzgün bir ön haberci olarak kabul edilse de bir çocuğun erken olgunlaşması üstün zekâlı olduğu manasına gelmiyor.
Bu lakin çocuğun entelektüel kapasitesini ölçmeyi amaçlayan IQ testi dahil bir dizi testten sonra lakin tespit edilebiliyor.
Ölçüm psikologlar, nöropsikologlar, pedagoglar üzere uzmanlar tarafından yapılıyor.
Yine de bir çocuğun üstün zekâlı olduğuna işaret edebilecek kimi karakteristik özellikler de var:
-Keskin bir merak
-Yaşının ötesinde bir söz haznesi
-Öğrenmede kolaylık ve yüksek entelektüel potansiyel
-Çabuk muhakeme
-Liderlik, kendine güven
-Muhteşem bir hafıza
-Yaratıcılık
-Fikirlere adapte olma ya da değiştirme yeteneği
-Bilgili gözlemler
-Hedefe ulaşmada kararlılık.
Üstün zekâlı olduğu tespit edilemeyen çocuklar okula ilgilerini kaybedebiliyor ve davranış sıkıntıları sergileyebiliyorlar.
