DSM-5 (Ruhsal Bozuklukların Teşhis ve İstatistiksel El Kitabına Göre)
Bu kişilik bozukluğu tanısı alan bireylerde, ağır ve besbelli yetersizlik hisleri vardır.
Bu nedenle toplumsal etkileşimden kaçınırlar ve daima yalnızlığı tercih ederler.
Aşırı utangaçtırlar, özgüvenleri düşüktür.
Sürekli bir reddedilme korkusu taşırlar.
İsteklerini ve kanılarını söz etmekte bariz bir zorluk yaşarlar.
İkili bağlantılarda çok kaygılıdırlar. Hatta toplumsal bir alaka kurmaktan çoğunlukla kaçınırlar.
Sıklıkla huzursuzlardır. Bu durumları nedeniyle mesleklerinde ilerleyemeyebilirler.
Kendilerini dışlanmış hissederler.
Romantik bağlantılarda ilerleyemezler. Çok hassastırlar.
Sürekli yanlış bir şey yaptıklarını düşünürler. Onlara nazaran daima eksiktirler ve diğerleri her mevzuda ondan daha yeterli diye düşünürler.
Risk alamazlar. Ziyadesiyle alıngandırlar.
Sevilme ve onaylanma muhtaçlıkları vardır lakin bunun için harekete geçmezler.
Eleştirilmekten kaygı duyarlar. Kendilerini maharetsiz görürler ve potansiyellerinin farkında değillerdir.
Kendilerini beğenmezler.
Alay edilecekleri niyetine sahiptirler.
Yakın aile üyeleri ile görüşürler, ama onların yanında da sessizdirler.
Bu kişi için hayat epey zordur. Kendini kaygıları nedeniyle daima kısıtlar.
Endişeleri nedeniyle daima mutsuzdurlar.
Sosyal fobi ile çoklukla karıştırılmaktadır. Meğer utangaç kişilik bozukluğu daha yaygın ve ağır yaşanır bir durumdur.
Nedenleri nelerdir?
Genetik, çevresel etkenler, bu özellikte ebeveynleri model alarak büyüme, çocuklukta duygusal baskılar, yetersiz ilgi, çocukluk ve ergenlikte dışlanma hikayesi, ruhsal olarak sıkıntılı bir ebeveynle büyüme, zorbalık.
İYİLEŞME İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Düzenli ilaç ve terapi dayanağı ile güzelleşme sağlanabilir.
Bu durumdaki bireyler, çekingenlikleri ve telaşları nedeni ile bir uzmandan yardım almakta zorlanabilirler.
Bu basamakta, yakınlarının tedavi için vereceği duygusal dayanak çok kıymetlidir.
Her utangaçlık bir utangaç kişilik bozukluğunu göstermez.
Burada daha bariz bir toplumdan uzaklaşmadan bahsediyoruz. İzole bir ömürden.
Genellikle majör depresyon durumları da birlikte görülür.
Bir münasebet kurmaları sıkıntı olsa da bağımlı bağlantılar sürdürürler.
Tedavide muhakkak bir ruh sıhhati uzmanı ile birlikte hareket etmek gereklidir. (psikiyatri uzmanı, klinik psikolog)
Terapi ile de basamak aşama kaygıların üstüne gidilir.
İletişim hünerleri terapi ile kazandırılarak kişi cesaretlendirilir.
Abartılı inançlar düzeltilir. Telaşları yönetme maharetleri kazandırılır.
Kişiye hayatını daha başarılı yönetme marifetleri öğretilir.
