Varis, toplumun büyük bir kısmında görülen gerek kozmetik gerekse de işlevsel şikayetler açığa çıkaran bir sorundur. Alt ekstremitede yer alan toplardamarlarda açığa çıkan bozukluklar ve deformasyonlar sonucunda yaşanan varis sorunu, kişinin günlük ömrünü da değerli derecede etkilemektedir.
Varis Nasıl Oluşur?
Varisler ekseriyetle bacaklarda bulunan toplardamarlarda venöz reflü sorunu sonucunda kirli kanın kalbe dönüşünde sorun olmasıdır. Kirli kan tüm bedenden temizlenmek üzere akciğerlere gitmek için kalbe dönmelidir. Toplardamarlarda kan aşağıdan üste yanlışsız giderken damar içinde kapakçıklar bozulduğundan kan geri kaçmaya başlar ve toplardamarlarda basınç oluşturarak onları deforme eder. Damar deforme olunca kaçak daha da artar ve kısır döngü devam eder.
Varis Belirtileri Nelerdir?
Varis sorununun hastada açığa çıkardığı sorunlar aşağıdaki halde sıralanabilmektedir;
Bacaklarda yanma, ağrı ve baskı hissi
Cilt altından mor ve yeşil renkli damarların görülmesi
Cilt altından uzamış, kıvrılmış ve büzülmüş damarların görülmesi
Gece krampları
Bacaklarda yorgunluk ve zonklama hissi
Ödem
Kaşıntı
Varis Nedenleri Nelerdir?
Varis oluşumuna neden olan pek çok faktör bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki halde sıralanabilmektedir;
Genetik faktörler
Cinsiyet (Kadınlarda daha çok görülmektedir)
Hareketsizlik
İleri yaş
İdeal kilonun üzerinde olma
Ergenlik, gebelik ya da menopoz üzere hormonal değişimlerin ağır olarak yaşandığı dönemler
Travmatik olaylar (damar yaralanmaları)
Varis sorununun açığa çıkmasında tıpkı vakitte; uzun mühlet oturmak, uzun mühlet ayakta durmak, çok dar kıyafetler ve çok yüksek topuklu ayakkabılar tercih etmek ve kabızlık durumları da rol oynayabilmektedir. Bu durumlar; hayat usulünde uygulanacak birtakım değişiklikler ile ortadan kaldırılabilmektedir.
Varislerde Nasıl Teşhis Konulur?
Günümüzde varis sorununun teşhisinde birçok radyolojik incelemelerden faydalanılmaktadır. Bu incelemeler ortasında en nitelikli dataya ulaşılmasını sağlayan metot ise renkli Doppler ultrasonografidir. Renkli Doppler ultrasonografisi; hasta yatarken ve ayaktayken çekilmesi gereken bir inceleme sistemidir. Bacaklardaki varislerin kesin teşhisinde başvurulan renkli Doppler ultrasonografisi, toplardamarların yapısını, oluşan pıhtıları, kapakçıklardaki bozukluklar ve kaçakların belirlenmesinde tesirli rol oynamaktadır.
Varis teşhisinin konmasında az de olsa başvurulan öteki yollar ise; bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans (MR) ve venografi incelemeleridir. Varis tedavisinin başarılı bir halde uygulanmasında teşhis süreci büyük ehemmiyet taşımaktadır. O denli ki; yetmezlikli damarın tespit edilmesinin yanı sıra hangi tedavi tekniğinin uygulanması gerektiğine de teşhis sürecinde karar verilmektedir.
Varis Tedavisi
Varis sorunu hastaların birçoklarında yıllarca rastgele bir şikayete neden olmazken kimi hastalarda ise günlük ömür aktivitelerini sekteye uğratacak derecede semptomlara yol açabilmektedir. Kozmetik şikayetlerin yanı sıra gere krampları, bacaklardaki kronik yorgunluk ya da ağrı sorunlarının yanı sıra tedavi edilmeyen varisler vakit içerisinde akciğere pıhtı atması ya da yara açılmalarına neden olabilmektedir. Bu nedenle varis sorununun denetim altına alınması, nitelikli teşhis tekniklerinin uygulanması ve tedavi planlamasının yanlışsız bir biçimde uygulanması gerekmektedir.
Günümüzde varis sorununun tedavisinde farklı prosedürler uygulanmaktadır. Varis tedavisinin temelde iki asıl maksadı bulunmaktadır. Bunlar; yetmezlikli toplardamarın tedavi edilmesi ve varis sorununun tekrarının önlenmesi ile hastada açığa çıkan şikayetlerin ortadan kaldırılmasıdır.
Varis Tedavisinde Başvurulan Sistemler Nelerdir?
Varis tedavisinde cerrahi ve cerrahi dışı formüller uygulanabilmektedir. Bu prosedürler aşağıdaki biçimde uygulanabilmektedir;
Varis Ameliyatı
Varis ameliyatında varis sorununun yaşandığı damarın tespit edilmesi sonrasında ayak bileği ve kasıktan açılan küçük kesiler ile damar uçlarının bağlanarak çıkarılması disiplinine dayanmaktadır. Bu sistem ekseriyetle anestezi altında gerçekleştirilmektedir.
Varis tedavisinde ameliyat seçeneği uzun yıllardır uygulanan klasik bir yoldur. Şu an bu prosedürü pek tercih etmiyoruz. Hem anestezi uygulaması hem de kesi açılması nedeni ile günümüzde çok daha konforlu metotlar geliştirilmiştir.
Lazer Yöntemi
Varis tedavisinde damar içerisine gönderilen kateter yardımı ile lazer gücü gönderilmektedir. Bilhassa kılcal damar varisleri olan hastalarda kılcal damarların yakılması ya da büyük damarlarda damarın içerden yakılması disiplinine dayanmaktadır. Ekseriyetle tümesan anestezi formülü uygulanan lazer tedavisi sonrasında varisli damarlar vakit içerisinde küçülerek kaybolmaktadır.
Radyofrekans Yöntemi
Varis tedavisinde son yıllarda başvurulan tekniklerden biri de radyofrekanstır. Bu formül ekseriyetle genel ya da lokal anestezi altında ve ultrasonografi kılavuzluğunda gerçekleştirilmektedir. Uygulama sonrasında minimal seviyede ağrı ve morarma yaşanabilmektedir. Tıpkı vakitte tedavi sonrasında idman programlarının aksatılmaması önerilmektedir.
Yapıştırma Yöntemi
Bu teknik varisli damara lokal anestezi altında kateter yardımıyla girilerek yapılmaktadır. Kullandığımız biyolojik yapıştırıcı ile damar iptal edilmekte ve kan olağan damara yönlendirilmektedir. Bu teknikte kanama, morarma üzere komplikasyonlar görülmez ve hasta çabucak olağan hayatına döner.
Skleroterapi ve Köpük Tedavisi
Skleroterapi halk ortasında iğne tedavisi olarak tanımlanmaktadır. Damar içerisine iğne aracılığı ile gönderilen ilacın yetmezlikli damarı dondurması ve etkisiz hale getirilmesi disiplinine dayanmaktadır. Ana damarlara uygulanamaz. Yalnızca yüzeyel kılcal damarlara uygulanabilir.
Güncel varis tedavileri ortasında en sık başvurulan prosedür olan köpük tedavisi; klasik iğne tedavisinde kullanılan ilacın hava ile teması sağlanarak köpürtülmesi sonucunda yetmezlikli damara enjekte edilmesi sürecidir.
Varis Tedavisinde Varis Çorabının Kullanılması
Dolaşım bozuklukları ve toplardamar yetmezlikleri sonucunda açığa çıkan varis sorununun tedavisini destekleyici olması nedeni ile varis çorabı kullanımı önerilmektedir. Doktor kontrolünde kullanılması gereken varis çorabının; gün içerisinde daima kullanılması ve sabahları yataktan kalkmadan giyilmesi gerekmektedir.
