Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 2024 Seçim Takvimi ve Süreçleri
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) 1 Ocak itibarıyla başlattığı seçim takvimi, Türkiye’nin 2024 yerel seçimleri için önemli bir aşamayı temsil ediyor. Bu süreçte, oy verme ve oyların sayılmasına ilişkin 15 sorudan oluşan bir rehber hazırlanmıştır. Aşağıda, bu sorular ve yanıtları detaylı bir şekilde yer almaktadır.
1- Askıya çıkan seçmen listeleri ne zamana kadar kontrol edilebilecek?
Seçmen listeleri muhtarlıklarda askıya çıkarılmıştır. Seçmenlerin isimlerini, 17 Ocak Çarşamba gününe kadar kontrol etmeleri gerekmektedir. Listede isimlerini bulamayanlar, il ve ilçe nüfus müdürlüklerine başvurarak durumu düzeltmelidir.
2- Seçmen listeleri ne zaman kesinleşecek?
Seçmen kütükleri, 7 Şubat tarihinde kesinleştirilecektir. Bu tarihten itibaren, seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesine başlanacaktır. Seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıklar, 11 Şubat’ta kesin olarak tamamlanacaktır.
3- Seçmen bilgi kağıdı ne zaman gelir?
Seçmen bilgi kağıtlarının dökümüne ve dağıtımına 29 Şubat’ta başlanacak olup, 24 Mart’ta bu kağıtların seçmenlere dağıtımı tamamlanacaktır.
4- Seçime kaç siyasi parti katılacak?
YSK, 36 siyasi partinin seçimlere katılma yeterliliğine sahip olduğunu belirtmiştir. Katılabilecek partiler alfabetik sırayla şu şekildedir:
- Adalet Birlik Partisi
- Adalet Partisi
- Adalet ve Kalkınma Partisi
- Anadolu Birliği Partisi
- Anavatan Partisi
- Aydınlık Demokrasi Partisi
- Bağımsız Türkiye Partisi
- Büyük Birlik Partisi
- Büyük Türkiye Partisi
- Cumhuriyet Halk Partisi
- Demokrasi ve Atılım Partisi
- Demokratik Sol Parti
- Demokrat Parti
- Emek Partisi
- Gelecek Partisi
- Genç Parti
- Güç Birliği Partisi
- Hak ve Özgürlükler Partisi
- Halkın Kurtuluş Partisi
- Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi
- Hür Dava Partisi
- İYİ Parti
- Memleket Partisi
- Millet Partisi
- Milliyetçi Hareket Partisi
- Milli Yol Partisi
- Saadet Partisi
- Sol Parti
- Türkiye İşçi Partisi
- Türkiye Komünist Hareketi
- Türkiye Komünist Partisi
- Vatan Partisi
- Yeniden Refah Partisi
- Yenilik Partisi
- Yeni Türkiye Partisi
- Zafer Partisi
5- Siyasi partilerin belediye başkan adaylarının listeleri ne zaman netleşecek?
Siyasi partilerin aday adayı listelerini ilgili seçim kurullarına 31 Ocak’a kadar sunmaları gerekecektir. Partiler, aday listesindeki eksiklikleri 22 Şubat’a kadar tamamlayacak. Geçici aday listeleri 23 Şubat’ta, kesin aday listeleri ise 3 Mart’ta ilan edilecektir.
6- Büyükşehir belediyesi sınırlarında yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?
Her seçmen, kanunda belirtilen istisnalar dışında, yalnızca kayıtlı olduğu sandıkta oy kullanabilecektir. Seçmen, hangi seçim çevresinin seçmeni ise sadece o seçim çevresinde yapılan seçimler için oy kullanabilecektir. Büyükşehirlerdeki seçmenler, aşağıdaki seçimlerde oy kullanacaklardır:
- Büyükşehir belediye başkanı
- Belediye başkanı
- Belediye meclis üyeliği
- Muhtarlık ve ihtiyar heyeti
7- Büyükşehir olmayan illerde neler için oy verilecek?
Büyükşehir olmayan illerde ise seçmenler, şu seçimlerde oy kullanacaklardır:
- İl genel meclisi üyeliği
- Belediye başkanı
- Belediye meclis üyeliği
- Muhtarlık ve ihtiyar heyeti
8- Köyde yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?
Köylerde yaşayan seçmenler, yalnızca “il genel meclisi üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar meclisi” için oy kullanabileceklerdir.
9- Oy pusulaları ne renk?
Seçimlerde kullanılacak oy pusulalarının renkleri şu şekilde belirlenmiştir:
- Büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası: beyaz
- İl genel meclisi üyeliklerine ilişkin oy pusulası: turuncu
- Belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası: mavi
- Belediye meclisi üyeliğine ilişkin oy pusulası: sarı
10- Tüm pusulalar kaç zarfa koyulacak?
Seçmenler, tüm oy pusulalarını tek bir zarfa koyarak oy vermeleri gerekmektedir.
11- Oy verme işlemi hangi saatler arasında yapılacak?
YSK, seçimlerin mart ayında gerçekleşmesi nedeniyle mevsim şartları ve güneşin batış saatini göz önünde bulundurarak, doğudaki 32 ilde oy verme saatini bir saat erkene almıştır. Bu nedenle, aşağıda belirtilen illerde oy verme saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacaktır:
- Adıyaman
- Ağrı
- Artvin
- Bingöl
- Bitlis
- Diyarbakır
- Elazığ
- Erzincan
- Erzurum
- Gaziantep
- Giresun
- Gümüşhane
- Hakkari
- Kars
- Malatya
- Kahramanmaraş
- Mardin
- Muş
- Ordu
- Rize
- Siirt
- Sivas
- Trabzon
- Tunceli
- Şanlıurfa
- Van
- Bayburt
- Batman
- Şırnak
- Ardahan
- Iğdır
- Kilis
Diğer illerde oy verme saatleri ise 08.00-17.00 olarak belirlenecektir.
12- Oylar saat kaçta sayılmaya başlayacak?
Oy verme saatlerinin 07.00-16.00 olduğu illerde, oy sayım işlemi saat 16.00’dan önce başlatılamayacaktır. Diğer illerde ise oy sayımı, saat 17.00’den önce başlamayacaktır. Sandıklar, seçmen listesindeki tüm seçmenler oylarını kullanmış olsalar bile oy verme bitim saatinden önce kesinlikle açılmayacaktır.
13- Önce hangi oylar sayılacak?
Büyükşehirlerde, oy sayım işlemi sırasıyla şu şekilde gerçekleşecektir:
- Büyükşehir belediye başkanlığı
- Belediye başkanlığı
- Belediye meclisi üyeliği
- Muhtarlık
Diğer illerde ise oy sayımı şu sırayla yapılacaktır:
- Belediye başkanlığı
- Belediye meclisi üyeliği
- İl genel meclisi üyeliği
- Muhtarlık
14- Yurt dışındaki seçmen oy kullanacak mı?
Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı her seçmen, milletvekili genel seçimi, Cumhurbaşkanı seçimi ve halkoylamasında oy verme hakkına sahiptir. Ancak, yurt dışındaki seçmenler yerel seçimlerde oy kullanamamaktadır.
15- Cezaevindeki seçmenler oy kullanabilecek mi?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na göre, taksirli suçlardan hüküm giymiş olanlar hariç, ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamamaktadır. Ancak, ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklular ile taksirli suçlardan hükümlüler için bu seçimde de cezaevlerinde sandık kurulacaktır.