Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir, yumurtalık rezervinin ne olduğunu ve yumurtalık rezervinin azalma sebeplerini sizler için anlattı.
Her bayan doğduğu andan itibaren kendisine ilişkin muhakkak ve değiştirilemeyen bir yumurta sayısına (yumurta rezervi) sahiptir. Birinci doğduğunda 600 bin yumurtaya sahip olan bayanların yaşı ilerledikçe bu sayı azalır. Bilhassa 40 yaşından sonra bu olay süratli bir formda gerçekleşir. Ortalama 45-50 yaş civarında yumurtalar düzgünce tükenir ve menopoz periyodu başlar, yumurtalıklar işlevlerini sürdüremez. Adet kanamaları kesilince gebelik bahtı da ortadan kalkar.
Bir bayanın yaşı kaç ise, yumurtası da bayanın olduğu yaşa denk gelir. Şayet bayanın yaşı ilerlemişse, yumurtası da kendisi ile birlikte yaşlanır ve böylelikle çocuk sahibi olma ihtimali azalır. Bu nedenle her yumurta altın kıymetindedir.
Yumurtalık rezervi nasıl ölçülür?
Anti-Müllerian Hormon ismi verilen AMH, hem erkeklerde hem de bayanlarda bulunan bir glikoprotein çeşididir. AMH testinin en önemli kullanım emeli bayanlarda doğurganlığın değerlendirilmesidir.
AMH testi sonucunda hormonun düşük çıkması bayanlarda yumurta sayısının ve kalitesinin düşük olduğunu göstermektedir. Bu da bayanda doğurganlığın azaldığı manasına gelmektedir. AMH sonucu düşük çıkan bayanların karamsar olmasına gerek yoktur lakin önlerindeki vakti uygun kullanmaları gerekmektedir. 38 yaşından genç bayanlarda AMH kıymeti 2.0 ile 6.8 ng/ml olmalıdır. AMH düzeyi 0.5’ten düşükse çok düşük, 1.5’tan düşükse düşük, 2.0 ile 6.8 ortasında ise olağan ve 6.8’den yüksekse yüksek olarak kabul edilmektedir. AMH düzeyi bilhassa polikistik yumurtalığı olan bireylerde yumurta hücreleri fazla olduğu için yüksek düzeylerde çıkmaktadır.
Tüp bebekte altın yumurta uygulamasıyla bebek sahibi olunabilir
Yumurtalık rezervi düşük olan bayanlarda “altın yumurta” ile tüp bebek tedavisi uygulanabilir. Altın yumurta, kuvvetli hasta kümesine giren ve çocuk sahibi olma bahtı istatistiklere nazaran çok daha az olan ileri yaş anne adaylarına ve kendisi genç ancak yumurtalık yaşı ileri olan anne adaylarına özel olarak uygulanan bir tedavi tekniğidir.
Çifte İkazım Tekniğiyle anne adayından, bir adet döngüsünde iki kere yumurta toplanır. Reglin başında 10 günlük bir tedavi ile toplanan yumurtalar vitrifikasyon tekniğiyle de dondurulur. Yumurta toplama sürecinden 3-4 gün sonra bir defa daha tıpkı prosedürle ilaç tedavisi uygulanarak ikinci kere yumurta toplanır. Bu biçimde elde edilen 4-5 yumurta genetik teste tabi tutulur. Zira 40 yaş üzeri bayanlarda, transfer edilen her iki yumurtadan birinin genetik olarak kusurlu olma ihtimali epeyce yüksektir. Böylelikle hamile kalma bahtı azalır yahut gebelik düşük ile sonuçlanabilir.