Yürüyüş ağrısı terimini; çok kısa aralı yürüyüşlerde bile oluşabilen, dinlenmekle geçen, lakin hareketle birlikte tekrar başlayan bacak ağrısını tanımlamak için kullanırız. Muhakkak bir aralık yürümeyle ortaya çıkması ve dinlenince geçmesi birçok hastanın gözlemlediği bir durumdur.
Ağrı neden olur, altta yatan düzenek nedir?
Bacaklarımızda bulunan atardamarlar kaslarımıza pak kanı taşıyan borular üzere fonksiyon görürler. Yürüyüş üzere bacak kaslarının ağır kullanıldığı durumlarda, bacak atardamarları genişleyerek kasların artan oksijen ve güç gereksinimini karşılarlar. Ateroskleroz dediğimiz damar duvarında plak oluşumu sigara, tansiyon, diyabet, kolesterol yüksekliği üzere nedenlerle birtakım hastalarda çok önemli boyutta damar darlıklarına yol açar. Aslında bedendeki her damar bu durumdan nasibini alır ve hastada farklı organlarda farklı şikâyetlere neden olur. İşte yürüme sırasında kasların artan kan gereksinimi bu plakların damarda yarattığı darlıklar nedeniyle gereğince karşılanamaz ve ağrıya neden olur. Atardamarlardaki darlık ölçüsü arttıkça kas ağrıları daha kısa yürüyüş arasında ortaya çıkar. Orta ve ileri yaştaki şahıslar, tansiyon hastaları ve diyabet üzere ek hastalıkları bulunan bireylerde yürüyüş ağrısının bulunması önemli damar darlıklarının habercisi olabilir.
Atardamar kaynaklı bacak ağrısının tanısı ve tedavisi nasıldır?
Gelişen teknoloji ve yeni teknikler, atardamar darlıklarının hatta tıkanıklıklarının bile kapalı ameliyatla tedavisini mümkün kılmaktadır. Girişimsel Radyoloji poliklinikleri hastalığınızın süratli teşhis alması ve tedavinizin gecikmeden düzenlenmesi için başvurabileceğiniz en kestirme yollardan biridir. O denli ki orta ya da ileri yaşta, tansiyon, diyabet üzere ek hastalıkları olan hasta yürüyüş ağrısı şikâyetleri de varsa ‘benim bacak damarlarımda muhtemelen daralma var’ diyerek direkt Girişimsel Radyoloji polikliniğine başvurabilir. Girişimsel radyoloji uzmanları, damar hastalıklarının tanısı ve tedavisinde uzmanlaşmış doktorlardır.
Tanı için yapılması gereken birinci adım Doppler Ultrasonografi tetkikidir. Doppler ultrasonografi tetkiki mutlaka bir Radyoloji Uzmanı tarafından yapılmalıdır. Yeterli bir doppler ultrasonografi tetkiki ile damarlarınızdaki daralan yahut tıkanan bölgeler tespit edilerek raporlanır. Gerekirse Bilgisayarlı Tomografi üzere tekniklerle koldan verilen ilaçla damar darlığı daha ayrıntılı görüntülenebilir. Artık bundan sonra yapılması gereken uygun tedavi seçimidir.
Tedavi sürecinde ekseriyetle kasık damarından girilerek yapılan anjiografik metotlar artık vazgeçilmez hale gelmiştir. Bu süreç kapalı ameliyat ismiyle bilinir, ve Girişimsel Radyolog tarafından anjiyografi ünitelerinde neredeyse ameliyathaneyi andırır ortamda steril şartlarda gerçekleştirilir. Damar darlıkları ve tıkanıklıkları bu usulle balon yahut stent uygulamaları ile birden fazla vakit tek seansta tedavi edilir. Bu süreçler iğne deliği üzere küçük cilt kesisiyle yapılır. En hoş tarafı kapalı ameliyat dediğimiz bu tedavi ile hasta sonraki gün taburcu olur, günlük işine dönebilir.
Zamanında yapılmayan tedavi daha uzun darlık ya da tam tıkanıklıklara yol açar, bu da tedaviyi daha uğraştırıcı ve sıkıntı hale getirebilir. Ayrıyeten yeniden bu periyotta tedavi edilmeyen hastalarda vakitle istirahat ağrısı dediğimiz hareket etmediği devirde bile ağrının olduğu sürece evrilir ki acil tedavi gerektirir. Yeniden ihmal edilen darlık/tıkanıklıklar bir mühlet sonra ayak yaralarına yol açabilir, bu da acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Bilhassa diyabetik hastalarda ayak yaraları varlığında hiç vakit kaybedilmeden müdahale edilmelidir. Yara oluştuktan sonra ihmal edilirse ayak parmaklarında kangrene yol açar ve amputasyon dediğimiz kangrenli dokunun kesilerek uzaklaştırılması gerekir.
Bu yazı ’YÜRÜYÜŞ AĞRISI’ ından muzdarip hastalarda farkındalık yaratmak gayesiyle yazılmıştır. Girişimsel radyologlar tarafından çarçabuk yapılabilen bu süreçler sonrasında hastalar sigarayı bırakma konusunda uyarılır, diyabeti denetim altında değilse ilgili branş tabiplerinin fikri alınarak ilaç tedavisi düzenlenir. Tansiyon, kilo vb için ömür şekli değişikliği ve gerekirse ilaç tedavisi teklifleri yapılır.
Sonuç olarak; şikâyetlerinize kulak verin, ihmal etmeyin, fakat hayat üslubu değişikliği konusunda da kararlı olun.
