Zühri ahir sözü Arapça kökenli bir söz olup İslam ansiklopedisinde açıklanmaktadır. İslamiyet alanında zühri ahir kılınan bir namaza verilen isimdir. Diyanet kurulu da bu namazın kaç rekat olduğunu, ne vakit ve nasıl kılındığını açıklamıştır. Zühri ahir namazı nedir, nasıl kılınır ve zühri ahir namazına nasıl niyet edilir, kaç rekattır üzere tüm ayrıntıları derledik.
Zühri Ahir Namazı Nedir?
Cuma namazından sonra kılınan son öğlen namazı olarak geçen namaza zühri ahir namazı denmektedir.
Zühri ahir namazının olmasının nedeni İslam alımlarının rastgele bir yerleşim yerinde birden fazla cuma namazı kılınmasının sağlıklı olmayacağı ihtimaline karşılık olarak bu durumu engellemek hedefiyle ilgili olan o günün öğlen namazına kontaklı olarak kılınmasını önermiştir.
Zühri ahir namazının ortaya çıkışı, vakti ve maksadı bu formda belirlenmiştir. Zühri ahir namazı vaktine ulaşıp da gerçekleşemeyen son öğlen namazı olarak geçmektedir.
İslamiyetin yayılmasıyla birlikte coğrafya genişlemiş ve nüfus da kalabalık hale gelmiştir. Bu durum cuma namazının farklı farklı mescitlerde kılınması gereksinimini getirmiştir.
Bu durumda namazın sağlıklı olmaması ve kuşkulu durumuna dair telaş gerçekleşmiştir. Bu tasadan kurtulmak için zühri ahir namazı ortaya çıkmıştır.
Kaynak: Diyanet
Zühri Ahir Namazı Nasıl Kılınır?
Zühri ahir namazı dört rekat olarak cuma namazından sonra kılınır. Birinci rekatta zühri ahir namazına niyet ettikten sonra Allahu Ekber denir. İftilah tekbiri alınarak namaza başlanmaktadır.
Birinci rekatta Sübhaneke duası okunmaktadır. Sonra Euzü Besmele çekilmektedir. Fatiha müddeti okunduktan sonra Kuran’da geçen kısa üç ayet yahut kısa olan üç ayet ölçüsü kadar uzun bir ayet okunur.
Rüku ve secdeye gidildikten sonra doğrulma kelam konusu olmaktadır. Tekrar secdeye gidilerek birinci rekat tamamlanır.
İkinci rekatın başlangıcında kıyama gidilerek ayakta durulur. Besmele çekilerek fatiha müddeti okunmaktadır. Yeniden Kuranda geçen üç kısa ayet ya da üç kısa ayet kadar uzun bir ayet okunmaktadır. Rüku ve secde tamamlandıktan sonra oturarak Ettehiyyatü duası okunmaktadır.
Üçüncü rekatta ise kıyama durulduktan sonra besmele çekilerek Fatiha mühleti okunmaktadır. Rüku ve secde tamamlanmaktadır.
Dördüncü rekatta da kıyam, besmele, Fatiha, rüku ve secde sırası gözetilmektedir. Tekrar secdeye gidilerek oturulmaktadır. Bu kademede Ettehiyyatü, Salli, Barik ve Rabbena duaları okunmaktadır.
Sağa ve sola selam verilerek zühri ahir namazı tamamlanmış yani kılınmış olmaktadır.
Kaynak: Diyanet
Zühri Ahir Namazına Nasıl Niyet Edilir ve Kaç Rekattır?
Niyet bir şeyi yapmak için kişinin zihninde o şeyi tasarlaması, düşünmesi, karar vermesi ve yapılacak işi gerçekleştirmesidir.
Namazdaki niyet de bu doğrultuda Müslüman halk için ehemmiyet arz etmektedir. Zira namaz niyet edilerek başlanmaktadır. Niyet etmek kavramı İslamiyet alanında her ibadeti gerçekleştirmeden evvel geçen bir kavramdır.
Örneğin sabah namazını kılmadan evvel abdest alınır, hazırlanılır ve namaza durulur. Bu basamakta birinci olarak sabah namazını kılmaya cümleleriyle niyet edilir. Zühri ahir namazını da kılmadan evvel namaza durulduktan sonrasında niyet ettim Allah isteği için dört rekatlık zühri ahir namazını kılmaya halinde niyet edilir.
Daha sonrasında ise Allahu Ekber diyerek namazı kılmaya başlanır. Zühri ahir namazının niyet cümlesinde de anlaşılacağı üzere zühri ahir namazı 4 rekatlık bir namazdır.
Öğle namazı toplamda 10 rekattır. Bu 10 rekatın 4 rekatını sünnet, 2 rekatını son sünnet ve 4 rekatını da farz oluşturmaktadır. Zühri ahir namazının 4 rekat kılınmasının nedeni öğlen namazının farzı biçiminde kılınmasından dolayıdır. Bu bakımdan zühri ahir namazına niyet edilirken vaktinde yetişip kılamadığım son öğlen namazının farzını kılmaya niyet ediyorum diyerek de niyet edilebilmektedir.
Diyanet konseyinin zühri ahir namazıyla ilgili yapmış olduğu özgün açıklama yazısı ise şöyledir:
Zuhr-i âhir, son öğlen namazı demektir. Kimi İslam alımları, bir yerleşim ünitesinde birden fazla yerde cuma namazı kılınmasının sahih olmayacağı ihtimaline binaen, o günkü öğlen namazının ihtiyaten kılınmasını önermişlerdir.
Kaynak: Diyanet
